ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΚΛΟΓΟΑΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 7ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2016
Α. Πολιτικό πλαίσιο
Σε λίγους μήνες κλείνουμε έξι χρόνια μνημονίων. Στα χρόνια αυτά περάσαμε από την καθεστωτική στη νέα κυβερνητική διαχείριση των νεοφιλελεύθερων επιταγών. Για να το πούμε πιο παραστατικά περάσαμε από την πρόθυμη στην απρόθυμη εφαρμογή των αντιλαϊκών μέτρων που επιβάλλουν οι δανειστές, από τις κυβερνήσεις που διεκδικούσαν την πατρότητα των περιοριστικών πολιτικών σε κυβερνήσεις που παρουσιάζουν τις πολιτικές αυτές ως συμβιβασμούς που απορρέουν από τους διεθνείς πολιτικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς. Μεσολάβησε, κατά το πρώτο εξάμηνο του 15, μια δειλή, αναποφάσιστη και τελικά άκαρπη προσπάθεια αμφισβήτησης των πολιτικών αυτών.
Το βασικό χαρακτηριστικό στα έξι χρόνια κυβερνητικής διαχείρισης του μνημονίου είναι η συνέχεια, η ομοιότητα. Ως αποτέλεσμα αυτής της συνέχειας έχουμε: ριζική μείωση του αριθμού των εργαζόμενων, διαλυτικά ποσοστά ανεργίας, μετανάστευση των νέων, εργασιακή ζούγκλα και τεράστια αύξηση του ποσοστού των ελαστικά εργαζόμενων μεταξύ των μισθωτών, μισθούς και συντάξεις πείνας, συρρίκνωση των δημόσιων αγαθών, ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, αύξηση της οικονομικής ανισότητας, περιθωριοποίηση εκτεταμένων κοινωνικών ομάδων.
Οι διαφορές δεν είναι ανύπαρκτες, δεν είναι όμως ικανές να αλλάξουν το τοπίο. Είναι διαφορές στα σημεία και καθυστερήσεις. Δεν είναι αλλαγή πορείας. Μπορεί για παράδειγμα η νέα διαχείριση των μνημονίων να παρέδωσε το χώρο των Λιπασμάτων στο δήμο της περιοχής, ξεπούλησε όμως το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Μπορεί η νέα διαχείριση να μη μείωσε περαιτέρω τους μισθούς των δημόσιων υπάλληλων, αλλά δεν σταμάτησε την αύξηση των ελαστικά εργαζόμενων και κακοπληρωμένων συναδέλφων. Μπορεί να λαμβάνονται μέτρα κοινωνικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της ακραίας φτώχειας, αλλά το ΕΚΑΣ καταργήθηκε. Όσο δεν είναι σοφό να αγνοούμε τις διαφορές, άλλο τόσο είναι κοντόθωρο να πιστεύουμε ότι οι διαφορές αυτές μπορούν να συγκροτήσουν μια διαφορετική, εναλλακτική πορεία για τον τόπο.
Οι συνεχείς υποχωρήσεις στη θέληση των δανειστών, προετοιμάζουν ένα νέο γύρο επιθετικής εφαρμογής αντιλαϊκών πολιτικών «ξεπλένοντας» στη συνείδηση του λαϊκού κόσμου τους υποστηρικτές τους και αδειάζοντας από κάθε περιεχόμενο έννοιες όπως η λαϊκή κυριαρχία και η δημοκρατία. Στο γύρο αυτό (και μεταξύ άλλων) συμπεριλαμβάνονται η περαιτέρω αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων, η μείωση των συνδικαλιστικών ελευθεριών, η αύξηση των φορολογικών βαρών στους φτωχούς, νέες μειώσεις συντάξεων και νέες ιδιωτικοποιήσεις της δημόσιας περιουσίας.
Η αμφισβήτηση των μνημονίων και των δύο εκδοχών εφαρμογής τους δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις ικανές να αναγνωρίσουν και να αναμετρηθούν με τις δυσκολίες και τις αβεβαιότητες που θα είχε μια ρήξη με την κυρίαρχη ευρωπαϊκή πολιτική. Οι δυσκολίες αυτές είναι τόσο γεωπολιτικές όσο και οικονομικές. Μπροστά ωστόσο στον ατέλειωτο κατήφορο κοινωνικής και δημοκρατικής διάλυσης που επιβάλλουν τα μνημόνια, δύο δρόμοι ανοίγονται. Είτε θα αφεθούμε στο γλυκό νανούρισμα μιας αδικαιολόγητης ελπίδας είτε θα αναλάβουμε την ευθύνη να αναμετρηθούμε με τις δυσκολίες και τις αβεβαιότητες που θα είχε η προσπάθεια εφαρμογής πολιτικών ανασυγκρότησης, ανάκτησης και διεύρυνσης των κοινωνικών και πολιτικών κατακτήσεων των εργαζόμενων. Ο αγώνας για αξιοπρεπή δουλειά, αξιοπρεπή αμοιβή και κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα για όλους δεν θα είναι περίπατος. Δε σηκώνει διγλωσσίες, ευκολίες και μεγαλοστομίες. Δεν μπορεί να στηθεί με συνήθειες συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας και ανάθεσης. Ούτε με απεργίες λίγων και ηγεσίες που δεν μπαίνουν στον κόπο ούτε να μετρήσουν τα αποτελέσματα μια απεργίας. Απαιτεί μεγάλη συσπείρωση και αγώνα παντού: στη δουλειά και στο δρόμο, στην τάξη και στην κοπιαστική συνέλευση, στο σύλλογο διδασκόντων και στην απεργία.
Β. Εκπαιδευτική Συγκυρία
Η καθοριστική σημασία του μνημονίου στην ασκούμενη κυβερνητική πολιτική εκδηλώνεται και στην εκπαίδευση. Κι εδώ κυριαρχεί η αδυναμία επίλυσης των πιο σοβαρών προβλημάτων των σχολείων εξαιτίας των περιοριστικών πολιτικών.
Οι μνημονιακές πολιτικές απαγορεύουν τους διορισμούς μόνιμων συναδέλφων εδώ και έξι χρόνια. Τη θέση όσων συνταξιοδοτούνται παίρνουν κακοπληρωμένοι συνάδελφοι αναπληρωτές. Συνάδελφοι με μειωμένα εργασιακά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα, συνάδελφοι που καλούνται να επιβιώσουν με 8 ή 9 μισθούς το χρόνο, συνάδελφοι που δεν ξέρουν αν και που θα δουλεύουν του χρόνου, συνάδελφοι που πολλά χρόνια τώρα «αναπληρώνουν» τους εαυτούς τους. Έτσι, ο αριθμός των μόνιμων συναδέλφων μειώθηκε κατά 10.000 περίπου. Ως αποτέλεσμα αυτής της συνθήκης τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί αδυνατούν σχεδιάσουν και να προγραμματίσουν τη δουλειά τους, ενώ έχει τελικά «καθιερωθεί» ο πρώτος μήνας κάθε σχολικής χρονιάς να είναι μήνας «προσαρμογής», όπου τα ωρολόγια προγράμματα αλλάζουν από μέρα σε μέρα ως ότου κάπου στα μέσα του Οκτώβρη συμπληρωθούν τα κενά.
Οι μνημονιακές πολιτικές απαγορεύουν επίσης τη θεσμοθέτηση εκείνων των μεταρρυθμίσεων που θα στήριζαν το δημόσιο σχολείο στον αγώνα του να μορφώσει όλα τα παιδιά. Μεταρρυθμίσεις όπως η γενίκευση της δίχρονης προσχολικής αγωγής και του δωδεκάχρονου υποχρεωτικού σχολείου, η στελέχωση της ειδικής αγωγής σε κάθε της μορφή (από το ειδικό σχολείο και το τμήμα ένταξης ως την διάγνωση και την παράλληλη στήριξη), η στελέχωση δομών για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της σχολικής αποτυχίας, η καθιέρωση εργαστηριακών μαθημάτων (φυσική, εικαστικά, θέατρο) με την ταυτόχρονη παρουσία δύο εκπαιδευτικών είναι αδύνατον να σχεδιαστούν, να προγραμματιστούν και να μπουν σε εφαρμογή.
Τελικά, η διετία που πέρασε δεν χαρακτηρίζεται από τα μέτρα που κινούνται στη σωστή κατεύθυνση (επαναπρόσληψη των απολυμένων από την προηγούμενη κυβέρνηση συναδέλφων της τεχνικής εκπαίδευσης, κατάργηση της τράπεζας θεμάτων, αναστολή των διαδικασιών αξιολόγησης, αλλαγές στον τρόπο επιλογής των στελεχών, κατάργηση του διχασμού μεταξύ κλασσικών σχολείων και ΕΑΕΠ, κατάργηση της 7ης ώρας, κατάργηση των εξετάσεων στην επιλογή για την εισαγωγή στα περισσότερα πειραματικά γυμνάσια, ριζικός περιορισμός των εξεταστικών διαδικασιών στο γυμνάσιο προς όφελος του διδακτικού χρόνου).
Επειδή «τα στερνά τιμούν τα πρώτα», η διετία αυτή φαντάζει περισσότερο ως ένα διάλειμμα της μνημονιακής επίθεσης ενάντια στα σχολεία. Το διάλειμμα αυτό άρχισε να τελειώνει με την υπουργική απόφαση Φίλη για το ωρολόγιο πρόγραμμα και τα νηπιαγωγεία, κάθε αυστηρή εφαρμογή της οποίας θα οδηγήσει σε μεγάλη μείωση του αριθμού των εκπαιδευτικών. Το δεύτερο βήμα για την επανέναρξη της μνημονιακής επίθεσης ενάντια στα σχολεία έγινε με τις επανειλημμένες δηλώσεις του νέου υπουργού Παιδείας για την καθιέρωση της αυτοαξιολόγησης και την έναρξη των διαδικασιών αξιολόγησης των στελεχών εκπαίδευσης. Οι δηλώσεις αυτές φέρνουν στο προσκήνιο τις μνημονιακές επιταγές, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η προσαρμογή του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών στις «βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ».
Γ. Διεκδικητικό Πλαίσιο
Όσο δύσκολο και αν φαίνεται, άλλο τόσο απαραίτητο είναι να αρνηθούμε την υποταγή στις μνημονιακές δεσμεύσεις. Είναι απαραίτητο για όλους μας να μπει ένα τέρμα στο μνημονιακό κατήφορο της ανεργίας, της εργασιακής περιπλάνησης, της ελαστικής εργασίας και της εκμετάλλευσης. Μαζί με όλους τους εργαζόμενους πρέπει να διεκδικήσουμε δουλειές για όλους, εργασιακή ασφάλεια, αξιοπρεπείς αμοιβές, συντάξεις αξιοπρέπειας και διεύρυνση των κοινωνικών δικαιωμάτων σε αγαθά όπως η υγεία, η μόρφωση και η στέγη.
Δημόσιο και δωρεάν σχολείο για όλους.
Προσλήψεις μόνιμων συναδέλφων για την κάλυψη όλων των πάγιων αναγκών. Κατάργηση της υπουργικής απόφασης για το ωρολόγιο πρόγραμμα με στόχο την καθιέρωση εργαστηριακών μαθημάτων (π.χ. φυσική, εικαστικά, θέατρο) και την ταυτόχρονη παρουσία δύο εκπαιδευτικών στην τάξη, την επαναφορά του εκπαιδευτικού υπεύθυνου ολοήμερου, τη θέσπιση νέων οργανικών θέσεων για την παράλληλη στήριξη κατά αντιστοιχία με το μέσο όρο των τελευταίων χρόνων και τη δημιουργία δομών έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης του κινδύνου σχολικής αποτυχίας και δημιουργία οργανικών θέσεων σε αυτές.
Αποφασιστική στήριξη των παιδιών που αντιμετωπίζουν προβλήματα φτώχειας. Αναγνώριση της αξίας της μόρφωσης και της γνώσης.
Επανασχεδιασμός των αναλυτικών προγραμμάτων με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών της πράξης.
Δωδεκάχρονο σχολείο.
Δίχρονη προσχολική αγωγή για όλα τα παιδιά.
Στήριξη - ενίσχυση της ειδικής αγωγής.
Ενιαία συλλογική σύμβαση.
Όχι στην αξιολόγηση – χειραγώγηση. Παιδαγωγική ελευθερία και δημοκρατία στα σχολεία. Συλλογικές διαδικασίες προγραμματισμού και αποτίμησης του διδακτικού έργου με πρωταγωνιστή τον Σύλλογο Διδασκόντων.
Μόνιμη και σταθερή δουλειά και ενιαίος μισθός για όλους τους εκπαιδευτικούς, ανεξάρτητα από τη θέση τους στη διοίκηση. Ανώτατο όριο θητείας στις θέσεις στελεχών και επιστροφή τους στις τάξεις μετά από αυτό.
Κατάργηση των ρυθμίσεων για τις πειθαρχικές διώξεις
Καθολικό-δημόσιο-κοινωνικό ασφαλιστικό σύστημα.
Σύστημα επιμόρφωσης - μετεκπαίδευσης με απαλλαγή από τα διδακτικά καθήκοντα για όλους τους εκπαιδευτικούς.
Με ευθύνη του υπουργείου παιδείας δημιουργία όλων των απαραίτητων τάξεων υποδοχής και των αναγκαίων υποστηρικτικών δομών για την εκπαίδευση των παιδιών προσφύγων.
Δ. Πρόγραμμα δράσης
Σε μια τέτοια ιστορική στιγμή, είναι ανάγκη να ξεκαθαρίσουμε ότι οι επιταγές του μνημονίου που επιβάλλουν ακόμη μεγαλύτερη λιτότητα και πειθαναγκασμό δεν θα περάσουν. Το εκπαιδευτικό κίνημα θα παλέψει μαζί με τους υπόλοιπους εργαζόμενους για τον τερματισμό της επικυριαρχίας των δανειστών στη χώρα μας. Η κυρίαρχη ευρωενωσιακή πολιτική τρίζει. Το ξεπέρασμα της θα πρέπει να γίνει με στόχο την ανανέωση και τη διεύρυνση των λαϊκών κατακτήσεων, τη φιλία και τη συνεργασία των λαών, τις παραδόσεις φιλοξενίας και ανθρωπιάς απέναντι στους πρόσφυγες.
Στο χώρο της εκπαίδευσης, ο σύλλογος μας θα πάρει πρωτοβουλίες για να υψώσει εκ νέου τοίχος αντίστασης απέναντι σε διαδικασίες που επιβάλλουν τον ανταγωνισμό, την ιεραρχία, την ποσοτικοποίηση και την εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης. Η συλλογή υπογραφών που θα αναδεικνύει την αντίθεση μας σε τέτοιες διαδικασίες και η κοινοποίηση τους στην εκπαιδευτική κοινότητα είναι ένα τέτοιο πρώτο βήμα.
Ανάλογες πρωτοβουλίες θα πρέπει να πάρει ο σύλλογος και στο θέμα των μόνιμων διορισμών. Η ανάδειξη των διαστάσεων της αδιοριστίας και των συνεπειών της στα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών του μπορεί να υλοποιηθεί με διάφορες μορφές και το επόμενο δ.σ. θα πρέπει να επιλέξει τις προσφορότερες.
Ο σύλλογος μας θα πάρει μέρος σε όλους τους αγώνες της επόμενης περιόδου είτε αυτοί οργανώνονται από τις δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις είτε από πρωτοβουλίες πρωτοβάθμιων σωματείων που οργανώνονται δημοκρατικά. Η αποτελεσματική διεξαγωγή των αγώνων αυτών δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στους αναγκαίους απολογισμούς κάθε αγωνιστικής προσπάθειας. Με τον τρόπο αυτό θα συμβάλλουμε έτσι ώστε λάθη και αστοχίες που οδηγούν συχνά σε άνευρες και απογοητευτικές κινήσεις να περιοριστούν. Οι απολογισμοί αυτοί είναι ευθύνη των διοικήσεων των τριτοβάθμιων σωματείων.
Το δρόμο της ανατροπής των μνημονίων θα τον ανοίξουμε με τη δύναμη που μας προσφέρει η ανάγκη για μια κοινωνική ρύθμιση που θα αγκαλιάζει και δεν θα αποκλείει.
Το δρόμο της αντίστασης θα τον ανοίξουμε αγωνιζόμενοι και σκεπτόμενοι ενωτικά